Maqedoni e Veriut/ FMN: Rritja ekonomike po përshpejtohet

Bordi Ekzekutiv i Fondit Monetar Ndërkombëtar (FMN) përfundoi konsultimin e nenit IV me Republikën e Maqedonisë së Veriut. Aktiviteti ekonomik është i fortë. Rritja reale e PBB-së vlerësohet të jetë forcuar në 3.2 për qind në vitin 2019, e mbështetur nga konsumi i fuqishëm privat dhe një rikthim në investime. Rritja e eksporteve mbeti e lartë, pavarësisht nga ngadalësimi i partnerëve kryesorë tregtarë, ndërsa importet u rritën nga kërkesa e fortë vendase. Ndihmuar nga flukset hyrëse të dërgesave nga jashtë, deficiti i llogarisë korrente ishte modest. Inflacioni, i cili ndikohet kryesisht nga inflacioni i zonës së euros dhe çmimet e ushqimit dhe energjisë, ishte i ulët.

Deficiti i përgjithshëm fiskal pritet të ketë mbetur nën 2 për qind të PBB-së në vitin 2019, duke e mbajtur borxhin publik përgjithësisht të qëndrueshëm. Shpenzimet kapitale u rritën ndjeshëm nga viti 2018, por vazhdojnë të jenë nën shumat e buxhetuara, pavarësisht nevojave të vendit për investime. Rritja e kredisë është e fortë dhe kreditë me probleme mbeten relativisht të ulëta.

Përveç sfondit të inflacionit të ulët, rritjes së ngurtë të depozitave dhe zhvillimeve të favorshme në tregun e këmbimit valutor, Banka Kombëtare e Republikës së Maqedonisë së Veriut ka vazhduar të grumbullojë rezerva ndërkombëtare dhe të ulë më tej normën e saj të politikës, gjatë muajit janar 2020, duke e mbajtur kështu politikën monetare në nivele të përshtatshme.

Në përfundim të konsultimit të Nenit IV me Republikën e Maqedonisë së Veriut, Drejtorët Ekzekutivë miratuan vlerësimin e stafit si më poshtë: Pas një krize të zgjatur politike, ekonomia ka hyrë në një periudhë rritjeje dhe stabiliteti të fortë. Gjatë viteve të fundit, autoritetet kanë rishikuar vrullin e reformave, me reforma më thelbësore institucionale dhe qeverisëse dhe përpjekje për t’i bërë financat publike më të qëndrueshme dhe të drejta.

Përmes këtyre veprimeve, ata kanë fituar besueshmëri të konsiderueshme dhe ekonomia është rimëkëmbur. Rritja pritet të përshpejtohet në vitin 2020. Taksa më të ulëta dhe pensione dhe paga më të larta, përfshirë sektorin publik dhe pagat minimale, pritet të ofrojnë një stimul të mëtejshëm, megjithëse të njëanshëm, për konsumin.

Rritja e eksportit dhe investimeve, edhe pse do të mbetet e fortë, ajo do të reflektojë disi ngadalësimin dhe rritjen e dobët të partnerëve tregtarë. Kjo mund të bëhet akoma edhe më e theksuar nëse tensionet e tregtisë globale përkeqësohen ose planet e investimeve vonohen për shkak të pasigurisë gjatë periudhës së zgjedhjeve.

Vazhdimi në rrugën e reformave është thelbësor për të forcuar më tej rezistencën e ekonomisë ndaj goditjeve dhe për të rritur në mënyrë të qëndrueshme nivelet e të ardhurave.

Kjo periudhë e rritjes së qëndrueshme duhet të përdoret për të rindërtuar hapësirën fiskale, në mënyrë që të forcojë aftësinë e ekonomisë për të përballuar tronditjet e ardhshme. Përparimi, përshpejtimi i konvergjencës së të ardhurave dhe përmirësimi i standardeve të jetesës do të kërkojë një ndërthurje e bashkëpunim më të zgjeruar të politikës fiskale dhe një angazhim të palëkundur për axhendën ambicioze të reformës strukturore.

Reformat në drejtim të tregut kryesor të punës dhe dobësive institucionale do të ndihmojnë në përforcimin e rritjes afatmesme dhe përshpejtimin e konvergjencës së të ardhurave. Paga minimale duhet të jetë e lidhur ngushtë me produktivitetin. Paga minimale neto është rritur me 44 për qind që nga viti 2017, ndërsa rritja e produktivitetit ka qenë e ulët.

Paga minimale vlerësohet të arrijë në 53 për qind të pagës mesatare në vitin 2020, e cila është e lartë sipas standardeve rajonale. Këto rritje mund të mos jenë efektive në uljen e varfërisë së përgjithshme dhe mund të mos ketë efekte të favorshme në drejtim të punësimit zyrtar dhe konkurrencës./Monitor/

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *